Treyler pazarı yıllardır daralan Türkiye’de 2018 yılında bu daralma daha da derinleşti. TREDER istatistiklerine göre 4 bin 275 adet treylerin satıldığı yurtiçi piyasa en ağır bir dönem geçirdi.
Türk treyler endüstrisi yıllardır devam eden daralmadan 2018 yılında da etkilenmeye devam etti. Özellikle son 5 yıldır farklı nedenlerden dolayı Türkiye’de köklü değişim geçiren treyler pazarı, hala yolunu bulmaya çalışıyor.
Bundan henüz 7-8 yıl önce köklü üreticilerin kapasitelerini zorlayan, özellikle patlama yaşayan inşaat sektöründen kaynaklanan ve pazara yeni üreticilerin girmesine neden olan büyük talep yön değiştirdi ve son yıllardaki düşüşüne 2018’de de devam etti.
Türkiye treyler üretim değerlendirme haberimizde Türkiye’nin bu alandaki en güçlü mesleki kuruluşu olan Treyler Sanayicileri Derneği TREDER’in rakamlarından yola çıkıyoruz.
Öncelikle 19 üyesi bulunan TREDER üyelerinin toplam içi ve dış pazar satışları 15 bin 280 adet olarak gerçekleşti. Bu rakamlar arasında derneğin beş üyesinin satış istatistiklerini açıklamadığını da not olarak düşüyoruz. 2017 yılında gerçekleşen iç ve dış satışlar ise toplamda 16 bin adet treyler olarak gerçekleşmişti.
2018’da Treyler Pazarı Yüzde 50 Daraldı
Aslında toplam satış adetlerine bakınca büyük bir düşüş göze çarpmıyor. Ancak Türkiye pazarında satılan treyler adetleri ise pazarda yaşanan büyük daralmayı daha net bir şekilde göz önüne seriyor. Yıllardır düşüş eğiliminde olan Türk treyler pazarı 4 bin 275 adet olarak gerçekleşti. Geçtiğimiz yıl Türkiye’de kurduğu üretim tesisiyle pazara giren Schmitz Cargobull’un 442 adetlik satışlarıyla birlikte toplam treyler pazarı beyan edilmiş rakamlarla 4 bin 717 adet olarak gerçekleşti. 2017 yılı Türkiye treyler pazarı 8 bin 187 adet olarak gerçekleşmişti. Neredeyse yüzde 50’ye ulaşan oranda bir düşüşün yaşandığı pazar çok önemli değişimlere de şahitlik ediyor.
2018 yılında en çok satılan treyler modeli geçmiş dönemlerin geleneksel lideri olan tenteli oldu. İnşaat araçlarındaki düşüşle ve ağır ticari araçlar içinde geçtiğimiz yıllara göre oransal olarak artan çekici satışlarının da etkisiyle düşen pazarda 1746 adet tenteli treyler satıldı. Bu rakamlara ek olarak Ticari Araç Derneği TAİD istatistiklerine göre Schmitz Cargobull ise 2018’de 257 adet tenteli treyler satışı gerçekleştirdi. Türk uluslararası taşımacılık sektörünün yaşadığı sıkıntıların en çok yansıdığı alan olarak tenteli treyler pazarı 2017 yılında 3086 adet olarak gerçekleşmişti.
İnşaatlar Yavaşladı Damper Satışları Düştü
Yükselen inşaat sektörüyle sektöre yön veren kamyon üstü ve treyler damper, ağırlığını yitirerek bir önceki yılda gerçekleşen 2 bin 394 adet satışa rağmen 2018’de 1084 adede düştü. 2010 yılından sonra pazarda en çok satılan model olan ve aslında Türk treyler pazarında önemli değişikliğe sebep olan damper satışlarının bazı projelerin askıya alınması ve konut stoku fazlalığından dolayı bir süre daha yavaş gitmedi bekleniyor.
Frigorifik Treylerde Düşüş Yaşanmadı
Türkiye’nin tarım ürünleri ve gıda maddelerindeki potansiyelinin altında olmasına rağmen frigorifik treyler satışları 2018 bunalımdan en az etkilenen alan oldu. Geçmiş yıllarda başta Suriye iç savaşının etkileri ve ardından Rusya kriziyle daha önceden daralan Pazar 2016, yılından beri derin düşüşe uğramayan tek segment olmaya devam ediyor. 2018 yılında TREDER üyelerinin 482 adet frigorifik treyler sattığı alanda Schmitz Cargobull 183 adet treyler satışına imza attı.
Treyler İhracatı 3 yılda Üçe Katlandı
Türkiye pazarındaki bu tabloya rağmen treyler ihracatına baktığımız zaman Türk treyler endüstrisinin tarihi rekoruna şahitlik ediyoruz. Daha 3 yıl önce 2015 yılında 4 bin 682 adet treyler ihracatı gerçekleştiren Türk treyler endüstrisi, 2018 sonu itibariyle bu rakamı neredeyse 3’e katlamış oldu.
2016 yılında 7 bin 112 treyler ihracatına ulaşan sektör her sene yeni rekorlar kırarak 2017 yılında 7 bin 813 adede ulaşırken 2018 yılında bu rakam önemli sıçramayla 11 bin 5 adet olarak gerçekleşti. Geçen yıla göre yaklaşık yüzde 40 gibi önemli ölçüde bir artışın yaşandığı ihracat endüstriyi ayakta tutan en önemli etken olurken ülke ekonomisine girdisini de her geçen gün arttırmasıyla dikkat çekiyor.
Dış ticaret için yatırımlarını, pazarlama faaliyetlerini ve organizasyonlarını önceden kurmuş olan şirketlerin bu dönemde ihracatla üretim seviyelerini belli bir ölçüde tutmaları sadece yerli üreticileri değil bu markalara tedarik yapan yerel veya uluslar arası yan sanayicilerin de faaliyetlerine katkıda bulundu.
Tırsan Tek Başına İhracatın Yüzde 71’ini Gerçekleştirdi
Aslında toplam treyler ihracatında yaşanan büyük artışta Türk treyler endüstrisinin en büyük markası olan Tırsan’ın özel bir yeri var. 2017 yılın da 5 bin 50 adet treyler ihraç eden Tırsan, 2018 yılında bu rakamı 7 bin 812’ye çıkararak büyük bir atılım yaptı. Türk taşımacılığından aldığı güçle uluslararası pazarlara açılan ve yüksek standartların rekabet ettiği Avrupa pazarının büyük treyler markaları arasında yer alan Tırsan, tek başına Türk treyler ihracatının yüzde 71’ini tek başına Tırsan gerçekleştirdi. Artan bir hızla yaptığı ihracatı katlayan Tırsan, geçtiğimiz yıllarda Türkiye’de üretim tesislerini modernize derken Almanya ve Rusya’da üretim imkanlarını genişletmişti. Üretimin yanı sıra yeni Ar-Ge merkezi yatırımlarına da devam eden Tırsan, iç pazarda da lider konumunu sürdürdü.
Krone İhracata Ağırlık Verdi Üretimi Arttı
İhracatla ilgili önemli başarı sağlayan markalardan bir tanesi ise geçen yıl itibariyle ihracata daha fazla odaklanan Krone oldu. Krone’nin İzmir’deki büyük yatırımına ağırlık vermesiyle başlayan süreç markaya 2 bin 300 adetlik ihracat başarısı getirdi. 2017’de 1095 adet treyler ihraç eden markanın payı 2018 yılında yüzde 21’e yükseldi. Özellikle Avrupa treyler pazarında yaşanan yükselme trendinden olumlu şekilde etkilenen Krone Türkiye, pek çok üretici gibi yurtiçinde daralan pazardan etkilenen markalar arasında yer aldı.
