Frigorifik araçlar için, 1 Ocak 2019 tarihine kadar belirtilen belgelerin alınmasını zorunlu hale getiren tebliğ, malların ambalajlanmasında, taşınmasında, depolanmasında ve perakende satışa sunulmasında uyulması gereken standartlara ilişkin usul ve esasları kapsıyor.

Sebze meyvelerin taşınamsında oluşan kayıpları kontrol ederek gıda güvenliği koşullarını artırılması amacıyla Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından önemli bir bir tebliğ hazırlandı. 3 Ekim 2017 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan “Sebze ve Meyvelerin Toptan ve Perakende Ticaretinde Uyulması Gereken Standart Uygulamalara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ”in yakın gelecekte taşımacılığa önemli etkilerinin olması bekleniyor.

Ambalajlama standartları

MADDE 5 – (1) Malların ambalajlanmasında tek kullanımlık veya tekrar kullanılabilir ambalajlar kullanılır.

(2) Mallar uygun şartlarda korunması ve taşınması sağlanacak şekilde ambalajlanır. Ambalajlar bütün yabancı maddelerden arındırılır.

(3) Tek kullanımlık ambalajlar (80×120) cm boyutlarındaki paletlere tam yerleştirilebilecek uygun ebatlarda olur.

(4) Tekrar kullanılabilir ambalajlar (80×120) cm boyutlarındaki paletlere tam yerleştirilebilecek şekilde (60×40) cm, (40×30) cm, (40×40) cm ve (30×20) cm taban ebatlarında olur.

(5) Tekrar kullanılabilir ambalajlar modüler ve katlanabilir şekilde olur ve her kullanımda gıda güvenilirliğine uygun olarak dezenfekte edilir.

(6) Dolu ambalajlar en çok 30 Kg ağırlığında olur.

(7) Balkabağı, beyaz lahana, karpuz, kavun, patates, soğan (kuru) ve tatlı patateslerin ambalajlanmasında bu maddenin üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkra hükümleri uygulanmayabilir. Bu halde;

1. a) Balkabağı, beyaz lahana, karpuz ve kavunlara yönelik ambalajlar; kasa, kutu veya sepet şeklinde olup, (80×120) cm veya (100×120) cm boyutlarındaki paletlere uygun ölçülerde olur.
2. b) Patates, soğan (kuru) ve tatlı patateslere yönelik ambalajlar; file, jüt çuval, torba, kasa veya kutu şeklinde olup en çok 50 Kg ağırlığında olur.

(8) Üreticilerin, ürettikleri malları perakende olarak doğrudan tüketicilere satması durumunda, satılan bu mallar hakkında bu maddenin ikinci, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkra hükümleri uygulanmaz.

(9) Malların taşınmasında kullanılacak ambalajlar soğuk zincire uygun olur.

(10) Malların ambalajlanmasına dair bu Tebliğde düzenlenmeyen hususlarda Türk Standartları Enstitüsünün ilgili standartları/kriterleri uygulanır.

Taşıma standartları

MADDE 6 – (1) Malların üretim yerindeki toptancı hallerinden veya tasnifleme ve ambalajlama tesisinden tüketim yerlerine taşınmasında soğuk zincirin korunması esastır.

(2) Mallar ön soğutmaya tabi tutulduktan sonra palet kullanımına uygun frigorifik araçlarla taşınır.

(3) Malların üretim yerinden sınai işletmeye, üretim yerindeki toptancı haline veya tasnifleme ve ambalajlama tesisine taşınmasında ikinci fıkra kapsamına girmeyen kapalı ya da tenteli taşıma araçları kullanılabilir.

(4) Farklı malların aynı araçlarda taşınması esnasında malların birbirlerine zarar vermelerini engelleyecek önlemlerin alınması gereklidir.

(5) Birbirlerine zarar verebilecek mallar aynı araçta taşınmaz.

(6) Balkabağı, beyaz lahana, karpuz, kavun, patates, soğan (kuru) ve tatlı patateslerin taşınmasında bu madde hükümleri uygulanmayabilir.

(7) Esnaf ve sanatkârlar odalarına kayıtlı perakendecilerce perakende satılmak üzere üreticilerden veya toptancı hallerinden satın alınan mallar ile üreticilerce perakende olarak doğrudan tüketicilere satılan malların taşınmasında birinci ve ikinci fıkra hükümleri uygulanmaz.

(8) Frigorifik araçlarla yapılacak taşımada kullanılan araç ve ekipmanlar aşağıda belirtilen şartları sağlar:

1. a) Yalıtımlı ekipmanın iç ve dış yüzeyinde herhangi bir yıpranma, delinme veya çatlak bulunmaz. Kapıları kapatıldığı zaman yalıtımlı ekipman içine herhangi bir ışık sızıntısı olmaz.
2. b) Yalıtımlı ekipmanın iç sıcaklığını 0–14 oC arasında tutabilecek mekanik cihazlar bulunur.
3. c) Yalıtımlı ekipmanda sıcaklık ve nem takip cihazı bulunur.
4. d) Frigorifik araçların bu Tebliğde belirtilen şartlara uygunluğu Türk Standartları Enstitüsü tarafından 3 yıllık periyotlarda muayene ve test edilerek belgelendirilir.

(9) ATP belgesine sahip mekanik soğutmalı araçların; soğutma/ısıtma ekipmanı ile sıcaklık/nem takip cihazının bulunması koşuluyla, bu maddedeki şartları sağladığı kabul edilir.

(10) Malların taşınmasına dair bu Tebliğde düzenlenmeyen hususlarda Türk Standartları Enstitüsünün ilgili standartları/kriterleri uygulanır.

(11) Malların ambalajlanması, depolanması, taşınması ve perakende satışında 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununa ve söz konusu Kanuna dayanılarak hazırlanmış yönetmeliklerce belirlenen hususlara uygun olup olmadığına ilişkin resmi kontrollerde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının yetkileri saklıdır.

Depolama standartları

MADDE 7 – (1) Mallar, soğuk hava depolarında veya malların bozulmasına veya kalite kaybına sebep olmayacak uygun ısı ve nem ortamlarına sahip alanlarda depolanır.

(2) Malların depolanacağı soğuk hava depolarının nitelikleri ile buralarda yapılacak depolama faaliyetine ilişkin iş ve işlemlere yönelik olarak mal bazında Türk Standartları Enstitüsünce belirlenmiş olan standartlar/kriterler uygulanır.

(3) Malların depolanacağı soğuk hava depolarının Türk Standartları Enstitüsünce TS 9048 standardına göre Hizmet Yeri Yeterlilik Belgesinin (TSE-HYB) bulunması gereklidir.

(4) Malların depolanacağı soğuk hava depolarının 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununa uygun olarak Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından “İşletme Kayıt Belgesi” almış olması gerekir.

Perakende satış noktaları standartları

MADDE 8 – (1) Mallar, alışveriş merkezleri, büyük mağaza ve zincir mağazalarda bulunan perakende satış yerlerinde soğutuculu reyonlarda ambalajlarından çıkarılmadan satışa sunulur.

Geçiş hükmü

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihte kullanılmakta olan frigorifik araçlar için, 1/1/2019 tarihine kadar 6 ncı maddenin sekizinci fıkrasının (d) bendinde yer verilen belgelerin alınması gerekmektedir.

Yürürlük

MADDE 9 – (1) Bu Tebliğin;

1. a) 5 inci maddesinin üçüncü fıkrası 1/6/2018 tarihinde,
2. b) 5 inci maddesinin dördüncü fıkrası ile yedinci fıkrasının (a) bendi ve 6 ncı maddesi ile 8 inci maddesi 1/1/2019 tarihinde,
3. c) Diğer maddeleri ise yayımı tarihinde,

yürürlüğe girer.

Frigorifik araçlar için, 1 Ocak 2019 tarihine kadar belirtilen belgelerin alınmasını zorunlu hale getiren tebliğ, malların ambalajlanmasında, taşınmasında, depolanmasında ve perakende satışa sunulmasında uyulması gereken standartlara ilişkin usul ve esasları kapsıyor.

Sebze meyvelerin taşınamsında oluşan kayıpları kontrol ederek gıda güvenliği koşullarını artırılması amacıyla Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından önemli bir bir tebliğ hazırlandı. 3 Ekim 2017 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan “Sebze ve Meyvelerin Toptan ve Perakende Ticaretinde Uyulması Gereken Standart Uygulamalara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ”in yakın gelecekte taşımacılığa önemli etkilerinin olması bekleniyor.

Ambalajlama standartları

MADDE 5 – (1) Malların ambalajlanmasında tek kullanımlık veya tekrar kullanılabilir ambalajlar kullanılır.

(2) Mallar uygun şartlarda korunması ve taşınması sağlanacak şekilde ambalajlanır. Ambalajlar bütün yabancı maddelerden arındırılır.

(3) Tek kullanımlık ambalajlar (80×120) cm boyutlarındaki paletlere tam yerleştirilebilecek uygun ebatlarda olur.

(4) Tekrar kullanılabilir ambalajlar (80×120) cm boyutlarındaki paletlere tam yerleştirilebilecek şekilde (60×40) cm, (40×30) cm, (40×40) cm ve (30×20) cm taban ebatlarında olur.

(5) Tekrar kullanılabilir ambalajlar modüler ve katlanabilir şekilde olur ve her kullanımda gıda güvenilirliğine uygun olarak dezenfekte edilir.

(6) Dolu ambalajlar en çok 30 Kg ağırlığında olur.

(7) Balkabağı, beyaz lahana, karpuz, kavun, patates, soğan (kuru) ve tatlı patateslerin ambalajlanmasında bu maddenin üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkra hükümleri uygulanmayabilir. Bu halde;

1. a) Balkabağı, beyaz lahana, karpuz ve kavunlara yönelik ambalajlar; kasa, kutu veya sepet şeklinde olup, (80×120) cm veya (100×120) cm boyutlarındaki paletlere uygun ölçülerde olur.
2. b) Patates, soğan (kuru) ve tatlı patateslere yönelik ambalajlar; file, jüt çuval, torba, kasa veya kutu şeklinde olup en çok 50 Kg ağırlığında olur.

(8) Üreticilerin, ürettikleri malları perakende olarak doğrudan tüketicilere satması durumunda, satılan bu mallar hakkında bu maddenin ikinci, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkra hükümleri uygulanmaz.

(9) Malların taşınmasında kullanılacak ambalajlar soğuk zincire uygun olur.

(10) Malların ambalajlanmasına dair bu Tebliğde düzenlenmeyen hususlarda Türk Standartları Enstitüsünün ilgili standartları/kriterleri uygulanır.

Taşıma standartları

MADDE 6 – (1) Malların üretim yerindeki toptancı hallerinden veya tasnifleme ve ambalajlama tesisinden tüketim yerlerine taşınmasında soğuk zincirin korunması esastır.

(2) Mallar ön soğutmaya tabi tutulduktan sonra palet kullanımına uygun frigorifik araçlarla taşınır.

(3) Malların üretim yerinden sınai işletmeye, üretim yerindeki toptancı haline veya tasnifleme ve ambalajlama tesisine taşınmasında ikinci fıkra kapsamına girmeyen kapalı ya da tenteli taşıma araçları kullanılabilir.

(4) Farklı malların aynı araçlarda taşınması esnasında malların birbirlerine zarar vermelerini engelleyecek önlemlerin alınması gereklidir.

(5) Birbirlerine zarar verebilecek mallar aynı araçta taşınmaz.

(6) Balkabağı, beyaz lahana, karpuz, kavun, patates, soğan (kuru) ve tatlı patateslerin taşınmasında bu madde hükümleri uygulanmayabilir.

(7) Esnaf ve sanatkârlar odalarına kayıtlı perakendecilerce perakende satılmak üzere üreticilerden veya toptancı hallerinden satın alınan mallar ile üreticilerce perakende olarak doğrudan tüketicilere satılan malların taşınmasında birinci ve ikinci fıkra hükümleri uygulanmaz.

(8) Frigorifik araçlarla yapılacak taşımada kullanılan araç ve ekipmanlar aşağıda belirtilen şartları sağlar:

1. a) Yalıtımlı ekipmanın iç ve dış yüzeyinde herhangi bir yıpranma, delinme veya çatlak bulunmaz. Kapıları kapatıldığı zaman yalıtımlı ekipman içine herhangi bir ışık sızıntısı olmaz.
2. b) Yalıtımlı ekipmanın iç sıcaklığını 0–14 oC arasında tutabilecek mekanik cihazlar bulunur.
3. c) Yalıtımlı ekipmanda sıcaklık ve nem takip cihazı bulunur.
4. d) Frigorifik araçların bu Tebliğde belirtilen şartlara uygunluğu Türk Standartları Enstitüsü tarafından 3 yıllık periyotlarda muayene ve test edilerek belgelendirilir.

(9) ATP belgesine sahip mekanik soğutmalı araçların; soğutma/ısıtma ekipmanı ile sıcaklık/nem takip cihazının bulunması koşuluyla, bu maddedeki şartları sağladığı kabul edilir.

(10) Malların taşınmasına dair bu Tebliğde düzenlenmeyen hususlarda Türk Standartları Enstitüsünün ilgili standartları/kriterleri uygulanır.

(11) Malların ambalajlanması, depolanması, taşınması ve perakende satışında 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununa ve söz konusu Kanuna dayanılarak hazırlanmış yönetmeliklerce belirlenen hususlara uygun olup olmadığına ilişkin resmi kontrollerde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının yetkileri saklıdır.

Depolama standartları

MADDE 7 – (1) Mallar, soğuk hava depolarında veya malların bozulmasına veya kalite kaybına sebep olmayacak uygun ısı ve nem ortamlarına sahip alanlarda depolanır.

(2) Malların depolanacağı soğuk hava depolarının nitelikleri ile buralarda yapılacak depolama faaliyetine ilişkin iş ve işlemlere yönelik olarak mal bazında Türk Standartları Enstitüsünce belirlenmiş olan standartlar/kriterler uygulanır.

(3) Malların depolanacağı soğuk hava depolarının Türk Standartları Enstitüsünce TS 9048 standardına göre Hizmet Yeri Yeterlilik Belgesinin (TSE-HYB) bulunması gereklidir.

(4) Malların depolanacağı soğuk hava depolarının 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununa uygun olarak Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından “İşletme Kayıt Belgesi” almış olması gerekir.

Perakende satış noktaları standartları

MADDE 8 – (1) Mallar, alışveriş merkezleri, büyük mağaza ve zincir mağazalarda bulunan perakende satış yerlerinde soğutuculu reyonlarda ambalajlarından çıkarılmadan satışa sunulur.

Geçiş hükmü

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihte kullanılmakta olan frigorifik araçlar için, 1/1/2019 tarihine kadar 6 ncı maddenin sekizinci fıkrasının (d) bendinde yer verilen belgelerin alınması gerekmektedir.

Yürürlük

MADDE 9 – (1) Bu Tebliğin;

1. a) 5 inci maddesinin üçüncü fıkrası 1/6/2018 tarihinde,
2. b) 5 inci maddesinin dördüncü fıkrası ile yedinci fıkrasının (a) bendi ve 6 ncı maddesi ile 8 inci maddesi 1/1/2019 tarihinde,
3. c) Diğer maddeleri ise yayımı tarihinde,

yürürlüğe girer.