Ölüm ve yaralanmayla sonuçlanan trafik kazalarındaki yaklaşık yüzde 90’lık sürücü payı, akıllı araçların yollara çıkarak daha güvenli yol koşulları oluşturmayı amaçlıyor. Otokar, İSBAK ve KoçSistem bu amaçla bir araya gelerek önemli bir sürecin Türkiye’deki en ciddi adımını attılar.
Otokar’ın KoçSistem ve İSBAK konsorsiyumu ile yürüttüğü “Akıllı Trafik Sistemlerine Yönelik Geleceğin İşbirlikçi Mobil Hizmetleri Projesi”nde (CoMoSeF) ilk adım tamamlandı.
Otokar’ın Adapazarı’nda faaliyet gösteren fabrikasında Otokar Genel Müdür Yardımcısı Murat Ulutaş, KoçSistem Genel Müdür Yardımcısı Can Barış Öztok, İSBAK Genel Müdür Yardımcısı Dr. Fatih Gündoğan’ın katılımı ile tanıtılan projenin pilot uygulamaları ise İstanbul ve Sakarya’da gerçekleştirildi.
Şehir içi ve şehirlerarası otobüslerin birbirleriyle, yol kenarı üniteleri, trafik sinyalizasyon sistemleri ve diğer araçlarla konuşarak sürüş kalitesini artırarak, trafikte maksimum güvenlik sağlayacak sistemin tanıtım toplantısında konuşan Otokar Genel Müdür Yardımcısı Murat Ulutaş, “Teknolojilerin artık kendi içlerine enerji üretmelerinin yerine, reel dünya ile buluşma noktasında Otokar, KoçSistem ve İSBAK’ın sahip olduğu ortak vizyon, ulaşım sektöründe teknoloji alanında güçlendirmeyi hedeflediğimiz noktalar, bizi CoMoSeF gibi önemli bir projede bir araya getirdi. 4. sanayi devriminin, nesnelerin internetinin adını sıkça duymaya başladığımız bu dönemde CoMoSeF gibi projeler Türkiye’ye daha fazla katma değer üretmekle kalmayacak, devler liginde ülkemizin konumunu güçlendirecek” açıklamasını yaptı.
Son 10 yılda 310 milyon TL’lik Ar-Ge yatırımı gerçekleştirdiklerini ve ulaşım ihtiyaçlarını güvenli ve kaliteli bir şekilde karşılanması için fabrikanın yaklaşık 50 bin metrekarelik alanını Ar-Ge için ayırdıklarını kaydeden Ulutaş, “Otomotivde gelecek trendlerine baktığımızda daha çevreci, daha güvenli ve daha akıllı ulaşım sistemlerinin ön plana çıktığını görüyoruz. Maalesef ülkemizde her yıl ölüm veya yaralanma ile sonuçlanan 183 bin trafik kazası oluyor ve bunların yüzde 89’u sürücü kaynaklı gerçekleşiyor. CoMoSeF projesi ile ortaya çıkan Akıllı Otobüslerimiz ile bu oranın azalmasına katkıda bulunmak istedik” dedi.
Toplantıda konuşan KoçSistem Genel Müdür Yardımcısı Can Barış Öztok, KoçSistem’in Türkiye’de liderliğini sürdürdüğü dijital dönüşüm projeleriyle artık her şeyin daha “akıllı” hale geldiğini kaydedederek sözlerini şöyle sürdürdü; “Bundan 4 yıl önce, Avrupa Birliği Akıllı Trafik Sistemleri Aksiyon Planı ve Hedef 2023 Ulusal Aksiyon Planı’nı destekleyen Akıllı Trafik Sistemlerine yönelik geleceğin hizmetlerinin yaratılması amacıyla hayata geçirilen CoMoSeF projesinde KoçSistem olarak, bilgi teknolojilerini ulaşım sistemlerine entegre ederek bugün ulaşım sektörünün dijital dönüşümünü gerçekleştiriyoruz. Teknoloji firmalarının otomobil üretme çalışmaları yaptığı günümüzde, otomotiv firmalarının da bilgi teknolojilerine yakınsamasını çok önemsiyor ve şirketlerin geleceğin teknoloji şirketleri olmaları için itici bir güç olarak konumlanıyoruz. CoMoSeF Projesi, bu anlamda da çok önemli bir proje; çünkü doğru vizyon, strateji ve iş ortakları ile otomotiv sektörünün bilgi teknolojilerinin kullanımıyla nasıl bir noktaya gelebileceğinin somut başarı hikayesidir.”
İBB İSBAK Genel Müdür Yardımcısı Dr. Fatih Gündoğan şunları söyledi: “Türkiye’nin Akıllı Ulaşım Sistemleri alanındaki ilk ve tek lisanslı Ar-Ge merkezi ile Akıllı Ulaşım Sistemleri’nin önemli aktörlerinden biri olan İSBAK AŞ; bugün Akıllı Şehir İstanbul vizyonuna hizmet eden tüm sistemlerin yönetilebilir ve sürdürülebilir hale getirilmesi misyonuyla çalışmalarına yön veriyor. CoMoSeF projesinin Türkiye koordinatörü olarak; akıllı ulaşım sistemleri alanında sahip olduğumuz deneyimi insan ve çevre odaklı çözümlere dönüştürürken, gezegenimizdeki karbon ayak izimizi de küçültüyoruz.”
Birbirine Bağlı Araçlar
Geleceğin İş Birlikçi Mobil Hizmetleri (Co-Operative Mobility Services of the Future (Co-MoSeF); yol, hava ve trafik durumu bilgilerini araçlara aktararak güvenli sürüş sağlanmasını hedefliyor. Geleceğin akıllı trafik sistemlerini ortaya koyma hedefiyle yürütülen proje kapsamında geliştirilen sistem sayesinde artık araçlar birbiriyle konuşup, yol kenarı üniteleriyle haberleşip, trafik sinyalizasyon sistemlerinden an ve an bilgi alabilecek. Özellikle büyükşehirlerde trafik yönetimini önemli ölçüde kolaylaştıracak CoMoSeF ile elde edilen veriler, sürüş güvenliğini artırmak ve trafik yönetimini desteklemek için kullanılacak. Bu bilgiler mobil uygulamalar ve servis aracılığıyla sürücü, yolcu ve trafik otoritelerinin hizmetine sunulacak.
Eureka Celtic-Plus kapsamında desteklenen projenin çalışmalarına Avrupa’da 2012 yılında başlandı. Türkiye konsorsiyumu ise 2013 yılında oluşturdu. Türkiye konsorsiyumu tarafından proje faaliyetlerinin tamamlanması 25 ayda gerçekleştirildi. Söz konusu projede, ISBAK’ın ana görevi, yol kenarı ünitesinden alınan verilerin araçlara ve merkezi sisteme iletilmesi oldu. KoçSistem, araç-araç ve araç-yol kenarı ünitesi haberleşmesini sağlarken, Otokar; araçlardaki mevcut haberleşme hatlarında yer alan mesajların, KoçSistem’in ara birimine ulaştırılmasından sorumlu. Ayrıca araç-araç ve araç-yol ünitesi haberleşmesi ya da sistemden gelecek mesajların kullanıcıya iletilmesi üzerine çalışmaları da Otokar tarafından gerçekleştirildi.
Sistem Nasıl Çalışacak?
Örneğin yolda bir kaza varsa diğer araçlar için yol güvenliğinin sağlanması, araçlardan istasyona kaza bilgisinin gelmesi, istasyonun en yakın kurtarma servisine bu haberi iletmesi, acil servis görevlilerinin en kısa sürede olay yerine ulaşmaları ve duruma müdahale ederek trafiği açmaları mümkün olacak. Proje sayesinde yolda gerçekleşen bir kaza durumunda araçlar farklı güzergâha yönlendirilebilecek. CoMoSeF hayata geçtiğinde araçlar arası iletişim hem GPS hem de wireless olarak sağlanacak. Araçlardan hız bilgisi, yol durumu, trafik yoğunluğu, kavşak bilgileri, hava koşulları hakkında bilgi alınacak ve araçlar bu bilgileri sistem üzerinden paylaşacak.
Projedeki Uyarı ve Bilgi Aktarım Senaryoları
Yol Durumu Bilgisi: Sistem, yol kenarı ünitelerinden aldığı bilgiyi araçlara ileterek; Buzlu Yol, Bozuk Yol, Kapalı Yol, Kaygan Zemin gibi uyarıları sürücüye bildiriyor.
Trafik Kazası Bilgisi: Sürücülere trafik kazasının büyüklüğünü, yönünü ve kaza mahalline olan mesafeyi bildiriyor.
Yol Çalışması Bilgisi: Sürücülere yol çalışması bilgisini ve yol çalışmasına kalan mesafeyi aktarıyor.
Trafik Yoğunluğu Bilgisi: Sistem araç yönüne göre trafik yoğunluğu bilgisini sürücülere bildiriyor.
Çarpışma Uyarısı: Sistem diğer araçlardan aldığı bilgiler doğrultusunda kavşağa yaklaşan araçlarda çarpışma olasılığı varsa sürücüleri uyarıyor ve mesafe bilgisi veriyor.
Öncelikli Araç Uyarısı: Sistem; itfaiye, ambulans, polis ya da çekici/kurtarıcı gibi araçların vermiş olduğu öncelikli araç yaklaşma uyarısı doğrultusunda sürücüleri bu araçlara trafikte öncelik verilmesi amacıyla uyarıyor.
Hız Sınırı Uyarısı: Aracın bulunduğu yoldaki hız sınırının aşılması halinde sürücüler uyarılıyor. Ayrıca bulunan bölgede yeşil dalga sistemi varsa yeşil dalga hız bilgisi sürücülere iletiliyor.
Sinyalizasyon Bilgisi: Sinyalizasyon sistemlerinden alınan bilgi sürücülere iletiliyor, trafik ışığı değişim süresi araç içi bilgilendirme ekranında görülebiliyor. Trafik ışığı kırmızı yanıyor ve araç hareket halinde ise yeşil ile geçilebilecek ideal ortalama hız bilgisi de sürücüye iletiliyor
